W środę 19 kwietnia 2017r. członkowie naszego Stowarzyszenia wraz z delegacją żołnierzy 1 Leszczyńskiego dywizjonu przeciwlotniczego udali się autobusem wydzielonym przez 4 Zielonogórski pułk przeciwlotniczy do Zgorzelca, gdzie odbyły się obchody 72. rocznicy operacji forsowania Nysy Łużyckiej przez II Armię Wojska Polskiego. Forsowanie Nysy Łużyckiej było elementem większej operacji mającej na celu wyzwolenie rejonu łużyckiego, ale przede wszystkim zamknięcie tzw. Kotła berlińskiego i odcięcie sił hitlerowskich walczących na południe od Łużyc oraz w Czechosłowacji, a dążących do połączenia się z wojskami hitlerowskimi broniącymi się w rejonie Berlina. Udaliśmy się, ostatnio corocznie, na te uroczystości dlatego, że uczestnikiem operacji forsowania Nysy Łużyckiej był 69paplot, który wszedł w tym rejonie do walki z hitlerowskim najeźdźcą właśnie w dniu 16 kwietnia 1945 roku. Data ta w okresie późniejszym, w czasie stacjonowania, najpierw 69paplot, później 69pplot w Garnizonie Leszno została przyjęta jako dzień Święta Pułkowego 69 Leszczyńskiego pułku przeciwlotniczego.

Podróż autobusem ubarwił nam kolega Jerzy Domański, wiceprezes naszego Stowarzyszenia, przedstawiając krótkie informacje o mijanych regionach i miejscowościach. Najpierw na temat regionu Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego i starego zagłębia miedziowego, a w szczególności historii powstania Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi, jego rozwoju, dokonań gospodarczych, przeobrażeń miast regionu – Lubina, Legnicy, Głogowa i Polkowic, wydobycia i przetwórstwa rudy miedzi i innych kopalin, produkcji miedzi i innych pierwiastków.  Następnie pokrótce zapoznał z przebiegiem tzw. Operacji Łużyckiej w kwietniu i maju 1945r., w tym z udziałem w tej operacji 69paplot oraz tworzeniem, rozbudową, opieką i pielęgnacją nekropolii w Zgorzelcu – Cmentarzu Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego, powstałej po II wojnie światowej, gdzie pochowano prawie 4 tys.  żołnierzy, którzy zginęli lub zmarli w wyniku odniesionych ran w czasie walk z wojskami hitlerowskimi w czasie forsowania Nysy Łużyckiej i wyzwalania rejonu Łużyc. 

Do oglądnięcia zdjęć z obchodów zapraszamy do galerii. Kliknij tutaj.

Uroczystości zorganizowane przez samorządowe władze miasta i powiatu zgorzeleckiego odbyły się przed Pomnikiem Orła

Piastowskiego na Cmentarzu Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego. W uroczystościach uczestniczyły władze samorządowe, kombatanci – żyjący uczestnicy walk na Łużycach, przedstawiciele służb mundurowych, w tym dowódca amerykańskiego 588 batalionu artylerii ppłk George Mitroka, przedstawiciele duchowieństwa, organizacji pozarządowych, uczniowie szkół oraz społeczeństwo miasta i regionu, a także liczne poczty sztandarowe, w tym poczet sztandarowy 1 Leszczyńskiego dywizjonu przeciwlotniczego.

Ceremonia rozpoczęła się o godzinie 12.00 meldunkiem o gotowości do uroczystości, który dowódca 23. Śląskiego pułku artylerii płk Paweł Świtalski przyjął od dowódcy kompanii honorowej kpt. Grzegorza Kozika. Po odegraniu Hymnu Państwowego przez Reprezentacyjną Orkiestrę Dętą Kopalni Węgla Brunatnego Turów, okolicznościowe przemówienia wygłosili m. in.: posłanka Zofia Czernow,  Burmistrz Miasta Zgorzelec i Starosta Zgorzelecki oraz przedstawiciel Związku Weteranów i Rezerwistów WP płk w st. spocz. Krzysztof Majer, który wspomniał o daninie krwi, jaką ponieśli żołnierze polscy w czasie operacji łużyckiej (łącznie 21360 żołnierzy II Armii WP poległo, było rannych lub zaginęło), odniósł się też do współczesnego rozumienia patriotyzmu: „Dziś Ojczyzna nie wymaga od nas czynów heroicznych ale potrzebuje patriotyzmu wyrażanego w światłym kształceniu młodego pokolenia i w solidnej pracy wszystkich obywateli. Pamiętajmy, że w ponad tysiąc letniej historii Rzeczypospolitej mieliśmy chwile słabości i załamania ale potrafiliśmy zgodnie wychodzić z kryzysów. Uczmy młodzież i dzieci w szkole historii, abyśmy nie uczyli się na błędach. Dbajmy też wspólnie o pomyślność naszych małych, lokalnych ojczyzn. Po przemówieniach okolicznościowych uhonorowano odznaczeniami i medalami zasłużonych działaczy regionu zgorzeleckiego: Sejmik Dolnośląski przyznał srebrne odznaki „Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego”, ZG Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych przyznał odznaczenie „Za zasługi dla Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych” oraz ZG Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego przyznał Srebrne Krzyże „Za zasługi dla Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego”.

Następnie odmówiono modlitwę w intencji wyzwolicieli Ojczyzny. Po modlitwie odczytano Apel Pamięci, a po nim salwą honorową oddano cześć żołnierzom poległym podczas operacji forsowania Nysy Łużyckiej. Na zakończenie delegacje złożyły wiązanki kwiatów i wieńce pod Pomnikiem Orła Piastowskiego. W tym czasie żołnierze 1 Leszczyńskiego dywizjonu przeciwlotniczego zaciągnęli warty honorowe przy 13 grobach żołnierzy 69paplot poległych w czasie operacji forsowania Nysy Łużyckiej, pochowanych na tej nekropolii a członkowie naszego Stowarzyszenia oddali hołd przed każdym z 13 grobów poległych żołnierzy 69paplot.

Po części oficjalnej żołnierze 23 Śląskiego pułku artylerii z Bolesławca częstowali wszystkich chętnych grochówką wojskową.

Cmentarz założono we wschodniej części Zgorzelca jesienią 1946r. Praktycznie do lat współczesnych, nawet w 2008r., prowadzono poszukiwania mogił na terenie Polski i Niemiec i po odnalezieniu dokonywano ekshumacji poległych żołnierzy a następnie dokonywano w kolejnych mogiłach na terenie cmentarza. Równocześnie prowadzono przebudowę i ostatecznie dzisiejszy kształt i wygląd cmentarz otrzymał w latach 1967-68. Natomiast 6 maja 1978r. odsłonięto pomnik orła piastowskiego. Na Cmentarzu Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego w Zgorzelcu spoczywa 3 396 oficerów i żołnierzy w grobach usytuowanych w rzędach i oznaczonych identycznymi płytami z motywem tzw. krzyża grunwaldzkiego. Na zgorzeleckiej nekropolii  pochowano (według stopni wojskowych): 1 podpułkownika Nikifora Jaśkiewicza, 7 majorów, 24 kapitanów, 43 poruczników, 195 podporuczników, 98 chorążych, 7 podchorążych (w czasie wojny zaliczano ich do oficerów).  Pozostali to podoficerowie i szeregowcy. Spoczywa tu także 6 kobiet żołnierzy (sanitariuszek i telefonistek).