W sobotę 16 kwietnia 2016r. członkowie naszego Stowarzyszenia wraz z delegacją żołnierzy 1 Leszczyńskiego dywizjonu przeciwlotniczego udali się autobusem użyczonym przez 4 Zielonogórski Pułk Przeciwlotniczy do Zgorzelca, gdzie odbyły się obchody 71. Rocznicy Forsowania Nysy Łużyckiej przez II Armię Wojska Polskiego. Udaliśmy się na te uroczystości dlatego, że uczestnikiem operacji forsowania Nysy Łużyckiej był 69paplot, który wszedł do walki z hitlerowskim najeźdźcą właśnie w dniu 16 kwietnia 1945 roku. Data ta w okresie późniejszym, w czasie stacjonowania w Garnizonie Leszno została przyjęta jako dzień Święta Pułkowego 69 Leszczyńskiego Pułku Przeciwlotniczego.
Podróż autobusem ubarwili nam członkowie Stowarzyszenia przedstawiając krótkie informacje na temat mijanych regionów i miejscowości, jak Głogów, Lubin, Polkowice, Legnica (w tym historia i współczesność Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego oraz KGHM), jak również Zgorzelec, szczególnie w zakresie tworzenia, rozbudowy, opieki i pielęgnacji nekropolii zgorzeleckiej, do której się udawaliśmy. Do oglądnięcia zdjęć z przebiegu uroczystości zapraszamy do galerii kliknij tutaj
Uroczystości zorganizowane przez samorządowe władze miasta i powiatu Zgorzeleckiego odbyły się przed Pomnikiem Orła Piastowskiego na Cmentarzu Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego. W uroczystościach uczestniczyli kombatanci, przedstawiciele służb mundurowych, duchowieństwa, uczniowie szkół podstawowych i gimnazjów, poczty sztandarowe, w tym poczet sztandarowy 1 Leszczyńskiego dywizjonu przeciwlotniczego oraz społeczeństwo miasta i regionu.
Ceremonia rozpoczęła się o godzinie 12.00 meldunkiem o gotowości do uroczystości, który dowódca 23 pułku artylerii płk Paweł Świtalski przyjął od dowódcy kompanii honorowej por. Andrzeja Niedźwieckiego. Następnie powitano licznie zgromadzone poczty sztandarowe organizacji kombatanckich, służb mundurowych, harcerzy i zgorzeleckich szkół. Po odegraniu Hymnu Państwowego przez Orkiestrę Wojskową z Żagania, okolicznościowe przemówienia wygłosili przedstawiciele władz samorządowych, w tym Burmistrz Miasta Zgorzelec i Starosta Zgorzelecki, Dowódca 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej gen. dyw. Jarosław Mika oraz przedstawiciele środowisk kombatanckich. Wspominając kalendarium wydarzeń sprzed 71 laty, podkreślili poświęcenie i wkład polskiego żołnierza w walkach na Nysie Łużyckiej oraz potrzebę zachowania pamięci o bohaterskim czynie okupionym krwią tysięcy żołnierzy spoczywających na cmentarzach i w mogiłach na terenie całego regionu. Po przemówieniach okolicznościowych uhonorowano odznaczeniami i medalami pamiątkowymi kombatantów i weteranów wojennych, a także poczty sztandarowe. Za wybitne zasługi w wychowaniu i szkoleniu żołnierzy oraz popularyzowaniu w społeczeństwie tradycji wojskowych Zarząd Powiatowy Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego w Zgorzelcu uhonorował medalem pamiątkowym „70. rocznica forsowania Nysy Łużyckiej” Dowódcę 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej gen. dyw. Jarosława Mikę oraz Szefa Wojsk Rakietowych i Artylerii 11DKPanc płk Mirosława Misiora.
Następnie w obecności przedstawicieli kościoła katolickiego i prawosławnego odmówiono modlitwę w intencji wyzwolicieli Ojczyzny. Po modlitwie odczytano Apel Pamięci, a po nim salwą honorową oddano cześć żołnierzom poległym podczas operacji forsowania Nysy Łużyckiej. Na zakończenie delegacje złożyły wiązanki kwiatów i wieńce pod Pomnikiem Orła Piastowskiego. Następnie członkowie Stowarzyszenia wraz z żołnierzami 1 Leszczyńskiego dywizjonu przeciwlotniczego odwiedzili groby żołnierzy 69pplot poległych w czasie operacji forsowania Nysy Łużyckiej, którzy zostali pochowani na tej nekropolii, zapalając znicze oraz dekorując groby chorągiewkami w biało-czerwonych barwach z logo naszego Stowarzyszenia.
Po części oficjalnej żołnierze 23 Śląskiego Pułku Artylerii ze Zgorzelca częstowali chętnych grochówką wojskową. Na placu obok Pomnika Orła Piastowskiego zorganizowano również pokaz sprzętu wojskowego 23 Śląskiego Pułku Artylerii i 34 Brygady Kawalerii Pancernej. Zademonstrowano m. in. czołg Leopard, armato-haubicę AHS DANA, wyrzutnię WR40 Langusta, wyrzutnię RM70, broń strzelecką oraz sprzęt optyczny.
Operacja forsowania Nysy Łużyckiej:
Forsowanie Nysy Łużyckiej było 1. etapem Operacji Łużyckiej, której zadaniem było rozbicie sił niemieckich na południe od Berlina na Łużycach, osiągnięcie kontaktu z wojskami amerykańskim wzdłuż rzeki Łaby oraz odcięcie sił w Berlinie od południowej części Niemiec i Czechosłowacji. Planowano przełamać obronę niemiecką nad Nysą Łużycką między miejscowościami Forst i Mużaków i nacierając w kierunku na Chociebuż osiągnąć Łabę między miejscowościami Wittenberg i Drezno. Do wykonania zadania wyznaczono radzieckie 5 Armię Gwardii oraz 13 i 52 Armię oraz polską II Armię Wojska Polskiego.
Na Cmentarzu Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego w Zgorzelcu spoczywa 3 396 oficerów i żołnierzy w grobach usytuowanych w rzędach i oznaczonych identycznymi płytami z motywem tzw. krzyża grunwaldzkiego. Na zgorzeleckiej nekropolii pochowano (według stopni wojskowych): 1 podpułkownika Nikifora Jaśkiewicza, 7 majorów, 24 kapitanów, 43 poruczników, 195 podporuczników, 98 chorążych, 7 podchorążych (w czasie wojny zaliczano ich do oficerów). Pozostali to podoficerowie i szeregowcy. Spoczywa tu także 6 kobiet żołnierzy (sanitariuszek i telefonistek).