16 KWIETNIA - ŚWIĘTO PUŁKOWE
69. LESZCZYŃSKIEGO PUŁKU PRZECIWLOTNICZEGO
IM. GEN. DYW. STEFANA ROWECKIEGO „GROTA”
Ważnym wydarzeniem w historii każdego pułku Wojska Polskiego było zawsze, obchodzone uroczyście, co roku, święto pułkowe. Na ten dzień w okresie II Rzeczpospolitej, oficerowie wybierali ważną datę z historii wojennej lub pokojowej służby pułku. Potwierdzał to potem w swoim rozkazie dowódca pułku. Były to najczęściej daty związane z rozpoczęciem formowania pułku, nadaniem sztandaru, pierwszym zaprzysiężeniem żołnierzy pułku, przybyciem do miejsca pokojowej służby, przyjęciem szefostwa pułku. Dziś mówi się o patronie pułku. Z okresu wojennego często wybierano daty związane z chrztem bojowym oddziału, najcięższymi bojami, nadaniem oddziałowi za zasługi bojowe Orderu Wojennego Virtuti Militari. Po zakończonej drugiej wojnie światowej, daty święta pułku ustalał minister obrony narodowej. Dopiero po 1989 roku, powrócono do starego zwyczaju wybierania daty święta pułkowego przez żołnierzy pułku.
Dnia 2 września 1944 roku we wsi Kolonia Wrotków koło Lublina rozpoczęło się formowanie 69. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej 3. Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej. 25 października 1944 roku pułk wraz z całą dywizją został zaprzysiężony w Folwarku Konstantynówka, w rejonie dyslokacji 61. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej 3. Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej. Później pułk w składzie macierzystej dywizji rozpoczął swój marsz bojowy na zachód, ubezpieczając oddziały 2. Armii Wojska Polskiego w rejonach: Międzyrzeca Podlaskiego, Mrozów i Broszkowa, Łodzi, na Pomorzu Zachodnim, pod Trzebnicą i Oleśnicą.
Na początku kwietnia 1945 roku, po ośmiu miesiącach marszu i przebyciu ponad 1000 kilometrów pułk ześrodkował się nad Nysą Łużycką, w rejonie, z którego niebawem miał wejść do walki.
W dniu 16 kwietnia 1945 roku 69. Pułk Artylerii Przeciwlotniczej wszedł do walki osłaniając oddziały 9. Dywizji Piechoty 2. Armii, w czasie forsowania Nysy Łużyckiej, na wysokości Rothenburga. Była to ostatnia operacja wojenna Wojska Polskiego, zwana „berlińską”. Był to chrzest bojowy pułku.
O godzinie 6.15 tego dnia rozpoczęło się artyleryjskie przygotowanie natarcia. Zgodnie z planem wszystkie baterie ogniowe pułku uczestniczyły w tym działaniu. W kolejnych dniach walki pułk osłaniał oddziały 2. Armii aż do zakończenia wojny, w dniu 8 maja 1945 roku. W tym dniu wszystkie pułki 3. Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej (61., 66., 69., 75. Pułk Artylerii Przeciwlotniczej) ześrodkowały się w rejonie miejscowości Neustadt w Niemczech. W czasie działań bojowych pułk zestrzelił 4 samoloty nieprzyjaciela, zniszczył około 24 punkty ogniowe, wyeliminował z walki około batalionu piechoty. Zniszczył transport kolejowy niemieckiej broni pancernej. W toku walk pułk poniósł straty. Poległo i zaginęło bez wieści 36 żołnierzy, a 34 zostało rannych.
22 maja 1945 roku cała 3. Dywizja Artylerii Przeciwlotniczej przybyła z frontu do Leszna. Tu zakwaterowała w koszarach przy ulicy Racławickiej. We wrześniu tego roku 3. Dywizja została rozformowana, a na jej bazie utworzony został 86. Pułk Artylerii Przeciwlotniczej.
Po latach, w 1951 roku, w Żarach sformowany został 80. Pułk Artylerii Przeciwlotniczej, będący w składzie 11. Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej. W 1955 roku pułk został wydzielony ze składu dywizji i przeniesiony do Leszna. W 1967 roku rozkazem ministra obrony narodowej pułk przyjął numer, dziedzictwo bojowe i tradycje 69. Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. Od tego roku, starym zwyczajem, pułk na swoje święto przyjął datę wejścia do walki w czasie drugiej wojny światowej, tj. 16 kwietnia. Przez 46 lat, tego dnia, pułk w garnizonie lub w czasie ćwiczeń na poligonach obchodził swoje święto.
Prawie pięć lat temu ( w grudniu 2011r.) pułk został rozformowany, a dwa jego dywizjony zostały włączone do 4. Zielonogórskiego Pułku Przeciwlotniczego.
Autor : Krzysztof Handke